Δευτέρα 8 Δεκεμβρίου 2014

Τα προϊόντα της μέλισσας



Το μέλι
Οι μέλισσες παίρνουν το νέκταρ από τα άνθη ή το μελίτωμα, το μαζεύουν στον πρόλοβό τους και το μεταφέρουν στην κυψέλη. Εκεί το μοιράζουν στις εργάτριες και στους κηφήνες. Μέχρι να τοποθετηθεί στα κελιά, περνά πολλές φορές από τη μια μέλισσα στην άλλη. Αφού το τοποθετήσουν στα κελιά, με τη ζέστη και με το φτερούγισμα των μελισσών, χάνει την επιπλέον υγρασία που περιέχει και μαζί με ένζυμα από το σώμα των μελισσών γίνεται μέλι. Στη συνέχεια οι μέλισσες καλύπτουν το μέλι με κερί.
Τα παλαιότερα χρόνια, μετά τον τρυγητό, τεμάχιζαν τις κηρήθρες και κατόπιν έβαζαν τα τεμάχια σε κοφίνια για να στραγγίσει το μέλι. Έτσι καταστρέφονταν τα κελιά και η μέλισσα αναγκαζόταν, την επόμενη χρονιά, να ξαναχτίσει καινούρια. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα, η μέλισσα να κουράζεται διπλάσια και να καταναλώνει πολύ μέλι για την παραγωγή κεριού. Τη σημερινή εποχή το μέλι αφαιρείται από τα πλαίσια με το μελιτοεξαγωγέα αποφεύγοντας έτσι την καταστροφή των κελιών. Τα κελιά αυτά χρησιμοποιούνται και πάλι, αφενός για να γεννήσει η βασίλισσα και αφετέρου ως αποθήκες μελιού.
Είδη μελιού
Υπάρχουν δυο μεγάλες κατηγορίες μελιού, το ανθόμελο και το μέλι των μελιτωμάτων. Το πρώτο παράγεται από το νέκταρ των λουλουδιών και το δεύτερο προέρχεται από ουσίες οργανισμών που υπάρχουν στα πεύκα, τα έλατα και άλλα φυτά.
1. Το ανθόμελο παίρνει την ονομασία του φυτού από το οποίο προέρχεται. Έτσι έχουμε:
Μέλι θυμαρίσιο: Θεωρείται το καλύτερο. Έχει ανοιχτόχρωμη λαμπερή εμφάνιση.
Μέλι ανοιξιάτικο: Προέρχεται από φασκομηλιά, λεβάντα και άλλα αγριολούλουδα της άνοιξης. Είναι αρωματικό και έχει ωραία γεύση.
Μέλι ρεϊκίσιο: ΄Εχει σκούρο χρώμα και μεγάλη θρεπτική αξία.
Μέλι της πορτοκαλιάς: Είναι ανοιχτόχρωμο και έχει ευχάριστο άρωμα και γεύση.
Μέλι ηλίανθου και βαμβακιού : Είναι ανοιχτόχρωμο και παράγεται κυρίως στη Θράκη και τη Μακεδονία.
Μέλι καστανιάς : Προέρχεται από ανάμειξη μελιτώματος και νέκταρ. Έχει ελαφρά πικρή γεύση.
2. Μέλι μελιτωμάτων.
Το μέλι του πεύκου: ΄Εχει σκούρο χρώμα και δεν είναι ιδιαίτερα γλυκό. Στην Ελλάδα το 65% περίπου της συνολικής παραγωγής προέρχεται από τα πεύκα. Η βόρεια Εύβοια και το νησί της Θάσου είναι οι σημαντικότερες περιοχές αυτής της ποιότητας.
Το μέλι του έλατου : ΄Εχει σκοτεινό χρώμα αλλά είναι μια από τις καλύτερες κατηγορίες μελιού.
Σήμερα η Ελλάδα κατέχει στην Ευρώπη την τέταρτη θέση στην παραγωγή μελιού, μετά από χώρες με πολλαπλάσια έκταση και κατοίκους. Η ετήσια παραγωγή μελιού στην Ελλάδα είναι περίπου 14.000 τόνοι ενώ στην Ισπανία είναι περίπου 33.000 τόνοι, στη Γαλλία 25.000 τόνοι και στη Γερμανία 20.000 τόνοι. Σε παγκόσμιο επίπεδο κατέχουμε τη δέκατη πέμπτη θέση στην παραγωγή μελιού μετά από χώρες , όπως είναι η Κίνα, που παράγει περίπου 260.000 τόνους μέλι το χρόνο, περισσότερο δηλαδή απ’ όσο παράγει ολόκληρη η Ενωμένη Ευρώπη.
H Ελλάδα, είναι μία από τις χώρες με τον μεγαλύτερο αριθμό μελισσιών της Ευρώπης. Επίσης, είναι και μία από τις αυτάρκης χώρες της Κοινότητας σε μέλι.
Η γύρη
Η γύρη είναι προϊόν, που συγκεντρώνουν οι μέλισσες από διάφορα λουλούδια. Είναι η κίτρινη σκόνη, που βγαίνει από τους στήμονες των λουλουδιών. Συλλέγεται από τις μέλισσες ιδιαίτερα στο τέλος του χειμώνα και την άνοιξη.
Οι συλλέκτριες μαζεύουν τη γύρη το πρωί. Σε μερικά όμως είδη λουλουδιών η συλλογή συνεχίζεται όλη την ημέρα.
Οι εργάτριες διαθέτουν ειδικά όργανα για τη συλλογή της γύρης όπως χτένα, καλάθι, βούρτσα. Αλείφουν με σάλιο ή νέκταρ τους κόκκους, τους μαζεύουν με τα πόδια τους και τους τοποθετούν στα καλάθια, που έχουν στο εξωτερικό μέρος του τρίτου ζευγαριού των ποδιών τους. Όταν επιστρέψουν στην κυψέλη, τοποθετούν τη γύρη στα κελιά και τα γεμίζουν μέχρι τη μέση. Οι εργάτριες μερικές φορές βάζουν από πάνω μέλι και καλύπτουν τα κελιά με κερί. Η γύρη είναι απαραίτητη τροφή για τις μέλισσες. Είναι η πλουσιότερη φυσική τροφή σε πρωτεΐνες, βιταμίνες και άλλα χρήσιμα συστατικά για τη διατροφή των ανθρώπων. Προφυλάσσει τον ανθρώπινο οργανισμό από εγκεφαλικές αιμορραγίες, βοηθά στη διανοητική λειτουργία, βελτιώνει την όρεξη και συνιστάται για τις εξής περιπτώσεις: αδυναμία του οργανισμού, απώλεια βάρους, εντερικές ανωμαλίες, ψύχωση και νευρασθένεια, απώλεια μνήμης, κακό μεταβολισμό.
Ο βασιλικός πολτός
Οι μέλισσες τροφοί, αφού φάνε μέλι και γύρη, επεξεργάζονται τις τροφές αυτές σε ειδικούς αδένες, που βρίσκονται στο φάρυγγά τους και παράγουν έναν πολτό, που μοιάζει με κρέμα. Αυτός ο πολτός λέγεται βασιλικός πολτός, γιατί με αυτόν τρέφεται η βασίλισσα σε όλη της τη ζωή και της προσφέρει μακροζωία. Εντυπωσιακό είναι το γεγονός, ότι μέσα σε 12 ημέρες από την έναρξη της διατροφής της με βασιλικό πολτό, η μικρή βασίλισσα έχει 1.250 φορές μεγαλύτερο βάρος.
Ο βασιλικός πολτός έχει μορφή κρεμώδη, γεύση υπόξινη και χρώμα λευκό. Έχει σπουδαίες θεραπευτικές ιδιότητες και συντελεί στη διατήρηση της καλής υγείας του ανθρώπινου οργανισμού. Ειδικότερα: ανοίγει την όρεξη, ρυθμίζει το βάρος, βοηθά στη χώνεψη, καταπολεμά την κατάθλιψη, έχει αντιβιοτικές ιδιότητες, χαρίζει υγεία στο δέρμα και στους ιστούς, καθαρίζει τα αιμοφόρα αγγεία με αποτέλεσμα την καλή λειτουργία της καρδιάς. Για την ορθή χρήση του θα πρέπει βέβαια, πρώτα να έχει υπάρξει συννενόηση με γιατρό.
Η πρόπολη
Η ρητίνη είναι η πρώτη ύλη, που παίρνει η μέλισσα από τη φύση, για να φτιάξει την πρόπολη. Με την πρόπολη οι μέλισσες κλείνουν τρύπες στην κυψέλη προκειμένου να προστατευτεί η εσωτερική θερμοκρασία και να μην επηρεαστεί από την εξωτερική. Επίσης, βοηθάει στο να αποτρέπεται η είσοδος σε ανεπιθύμητους επισκέπτες.Για να μην επηρεάζεται η κυψέλη από εξωτερική θερμοκρασία και για να μην μπαίνουν ανεπιθύμητοι επισκέπτες, θα καλύψουν τα εσωτερικά τοιχώματα της κυψέλης και θα τα λειάνουν, για να μην τραυματίζονται τα φτερά τους. Επίσης, αν στην κυψέλη εισχωρήσει κάποιος μεγαλόσωμος παρείσακτος (π.χ. ένας ποντικός), που δεν μπορούν να τον σύρουν έξω, τον βαλσαμώνουν με πρόπολη, για να προστατευτεί η υγεία των μελισσών. Με τον τρόπο αυτό επιτυγχάνεται η αποστείρωση της κυψέλης και η προστασία της από τις ασθένειες και τους ιούς.
Το κερί
Είναι μια λιπαρή ουσία, που εκκρίνουν οι κηρογόνοι αδένες, που βρίσκονται στην κοιλιά των νεαρών εργατριών. Ανάμεσα από τα δακτύλια της κοιλιάς βγαίνει το κερί σε λέπια, το οποίο πιάνουν με τα πόδια τους οι εργάτριες, το πηγαίνουν στο στόμα τους και το πλάθουν με τις σιαγώνες τους. Για να παραχθεί ένα κιλό κερί, οι μέλισσες χρειάζεται να καταναλώσουν τροφή 8,5 κιλά μέλι.
Το κερί χρησιμοποιείται για την παρασκευή καλλυντικών καθώς και βερνικιών για έπιπλα, δάπεδα, αυτοκίνητα. Χρησιμοποιείται και στην ιατρική για την παρασκευή διαφόρων αλοιφών.
Ο Ιπποκράτης συνιστά το κερί για τις αμυγδαλίτιδες, για καταπλάσματα στο λαιμό και για πλύσεις στις φλεγμονές του λάρυγγα και του στόματος.
Στην αρχαία Ελλάδα τα κείμενα γράφονταν σε πινακίδες καλυμμένες με κερί. Από ιστορική πηγή μαθαίνουμε ότι ο Δημάρατος, τέως βασιλιάς της Σπάρτης, που είχε καταφύγει στην Αυλή του Δαρείου, προκειμένου να ειδοποιήσει τους Σπαρτιάτες, ότι ο Ξέρξης ετοιμαζόταν να εισβάλλει στην Ελλάδα, τους έστειλε μήνυμα και για να μην το αντιληφθούν οι Πέρσες, το έγραψε πάνω σε ξύλινη πινακίδα καλυμμένη με κερί. Σκέπασε τα γράμματα πάλι με κερί και η πινακίδα φαινόταν λευκή χωρίς να κινεί υποψίες.
Στη Βυζαντινή εποχή το κερί χρησιμοποιείται στην τέχνη της Αγιογραφίας. Στη σύγχρονη εποχή το κερί χρησιμοποιείται για την κατασκευή κέρινων ομοιωμάτων (Μουσείο «Ποταμιάνου» στην Κρήτη, «Μουσείο Ελληνικής Ιστορίας» Βρέλη στην Ήπειρο, Μουσείο MADAME TUSSAUD’ S στο Λονδίνο).

Το δηλητήριο της μέλισσας
Το δηλητήριο είναι ένα διαυγές υγρό με χαρακτηριστικό άρωμα και πικρή γεύση. Το έχουν οι μέλισσες στο κεντρί τους, για να αμύνονται και να αντιμετωπίζουν τους εχθρούς τους. Ο άνθρωπος το χρησιμοποιεί για θεραπευτικούς σκοπούς.
πηγή

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου